یکشنبه؛ 07 خرداد 1402

یکی از اقدامات صنعتی دولت سیزدهم تامین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای صنعتی بود که با برطرف شدن این مشکل، دیگر مواد اولیه تولید در گمرک خاک نمی‌خورد و عمده چالش آنها امروز موضوع سرمایه در گردش است.

به گزارش “ایران اقتصادی”، مشکل تأمین مواد اولیه اکثر واحدهای صنعتی حل شده و دیگر تولیدکنندگان با این چالش دست به گریبان نیستند؛ این دستاورد در شرایطی حاصل شده که از سال 97 تا حداقل آبان 1400، اکثر واحدهای صنعتی برای تأمین مواد اولیه ناتوان شده بودند و این امر باعث کاهش شدید تولید نیز شده بود و البته در برخی از صنایع فسادهایی هم رخ داده بود.

طی سال‌های 99 تا مرداد1400، کمبود مواد اولیه تولید، به شدت چالش آفرین شده بود، به گونه‌ای که مواد اولیه تولید سر از بازار سیاه درآورده بود.

برخی تولیدکنندگان با سهمیه‌ای که به دست می‌آوردند، تولید نمی‌کردند و مواد اولیه را با قیمت‌های چند برابر در بازار می‌فروختند. در آن مقطع فروش مواد اولیه سودده‌تر از فرایند تولید بود.

برخی تولیدکنندگان عنوان می‌کردند که طی مدت یاد شده روزانه مواد اولیه، تولید خود را تأمین می‌کردند، این در حالی است که در سنوات گذشته به هیچ عنوان با چنین معضلی مواجه نشده بودند.

از سویی بارها گزارش‌هایی رسانه‌ای شد مبنی بر اینکه برخی از تولیدکنندگان بخصوص آنهایی که در بخش سلولزی بودند، بیش از یک هفته دسترسی به مواد اولیه نداشتند و همین امر باعث خواب سرمایه آنها شده بود.

اما از سال گذشته تأمین مواد اولیه واحدهای تولیدی و صنعتی در دستور کار قرار گرفت،به گونه‌ای که تولیدکنندگان حداقل سه ماه ذخایر مواد اولیه موجود داشته باشند تا در صورت بروز مشکل هیچ واحد صنعتی مجبور به توقف تولید نشود.

حال طبق گفته مهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت حداقل ذخایر مواد اولیه اکثر واحدهای صنعتی به 6 ماه رسیده و قرار است تا یکسال هم ارتقا پیدا کند.

به گفته او، اگر وضعیت ذخایر مواد اولیه صنعت مناسب باشد، تولید با شرایط بهتری انجام می‌شود و یکی از دغدغه‌های اصلی تولید کنندگان و وزارت صمت رفع می‌شود، البته مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و صنعتی هم وجود دارد که قرار است در هفته جاری و در جلسه هیأت دولت بسته پیشنهادی وزارت صمت برای حل این مهم ارائه شود.

معاون صنایع عمومی وزارت صمت می‌گوید: یکی از اقداماتی که دولت سیزدهم انجام داد جلوگیری از خام فروشی بود، متأسفانه شاهد این امر بودیم که مواد اولیه بدون آنکه فرآوری شود، از کشور خارج می‌شد و تولیدکننده مجبور بود با قیمت بالاتر همان کالا را از بازارهای جهانی خریداری کند.

او ادامه داد: از سال گذشته با راهکارهای مختلف سعی کردیم از خام فروشی جلوگیری کنیم و اکنون می‌بینیم با رونق تولید، خام فروشی به حداقل رسیده است.

آمارهای تولید نیز نشان می‌دهد که وضعیت تولید نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده است؛ با جلوگیری از خام‌فروشی ضمن جلوگیری از خروج ارز، توانستیم رقم صادارت کشور را افزایش دهیم.

24 فروردین سال‌ جاری، رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام به موضوع خام فروشی پرداختند و گفتند: متأسفانه مواد خام در کشور با قیمت ارزان صادر و محصول نهایی با قیمت گران وارد می‌شود، در حالی ‌که با تولید دانش‌بنیان باید این روند اصلاح و محصول نهایی تولید و صادر شود.

فرمایشات رهبر انقلاب باعث شد وزارت صنعت، معدن و تجارت جدی‌تر از قبل مانع از صادرات مواد خام و اولیه تولید شود و شرایطی را فراهم کند که مواد اولیه تولید، در کشور فرآوری و به سمت تولید برود.

در این میان سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت با تأکید بر اینکه با جلوگیری از خام فروشی، تولید رونق پیدا کرده است، گفت: ما می‌خواهیم به توسعه صادرات دست پیدا کنیم لذا با خام فروشی نمی‌توان به چنین هدفی رسید؛ با جلوگیری از خام فروشی و هدایت آن به سمت تولید می‌توان به توسعه صادرات و تراز مثبت تجاری رسید.

او با بیان اینکه از نظر تأمین مواد اولیه تولید نگرانی‌ها به حداقل رسیده است، افزود: اگر مواد اولیه به‌صورت متناوب و پیوسته توزیع شود، تولید با نوسان روبه‌رو نخواهد شد و همین امر کمک می‌کند تا تولید بیش از گذشته رونق بگیرد.

این گفته‌ها در شرایطی است که 23 دی ماه سال گذشته وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم جشن دستیابی به ظرفیت ۳۰۰ هزار تن آلومینیوم جنوب، گفت: باید یک جریان مطمئن در تأمین مواد اولیه ایجاد کنیم و فعالان این صنعت بر یکپارچگی و پایداری تمرکز کنند و در وزارتخانه نیز این آمادگی وجود دارد که حمایت کند.

حسین شهبازی، یکی از تولیدکنندگان محصولات بهداشتی گفت: طی سال‌های گذشته مواد اولیه تولید به جهت کمبود ارز در بنادر می‌ماند و اجازه ترخیص داده نمی‌شد و از سوی بانک مرکزی هم هیچ همکاری با تولیدکنندگان و حتی وزارت صمت نداشت و بارها با صدور بخشنامه‌های متعدد برای تولیدکنندگان مشکل ایجاد می‌کرد.

او افزود: سال 98 بخش قابل توجهی از مواد اولیه تولید محصولات بهداشتی در گمرک ماند و با اینکه مجموعه تولیدی ما 18 روز بدون مواد اولیه بود، بانک مرکزی اجازه ترخیص نمی‌داد و در نهایت با تأخیر زیاد توانستیم مواد اولیه را به کارخانه بیاوریم.

شهبازی با تأکید بر اینکه از دی‌ماه سال گذشته تأمین مواد اولیه با سرعت بیشتری انجام می‌شود و بانک مرکزی با تولیدکنندگان همکاری بیشتری دارد، گفت: در گذشته تعاملی بین بانک مرکزی و وزارت صمت وجود نداشت اما اکنون ارتباط دو سویه وجود دارد و طرفین با توجه به شرایط همکاری‌های خود را افزایش می‌دهند.

از ابتدای سال‌ جاری تا کنون تأمین مواد اولیه بدون مشکل بوده و حتی واحدهای صنعتی در تلاش‌اند که مواد اولیه بیشتری خریداری و نگهداری کنند که تولید با هیچ خدشه‌ای روبه‌رو نشود.

او با بیان اینکه در گذشته مواد اولیه ذخیره نمی‌شد، افزود: با افزایش قیمت ارز مرتب قیمت مواد اولیه تغییر می‌کرد و این امر سبب شده بود که کالاها با قیمت‌های جدید و رو به بالا عرضه شود، اما با ذخیره‌سازی مواد اولیه دیگر با افزایش نرخ ارز، قیمت کالاها رشد نمی‌کند.

این فعال اقتصادی اظهار داشت: با توجه به اینکه درآمدهای ارزی کشور به جهت رشد صادرات، بهبود یافته است، این نگاه ایجاد شده بود که شاید دولت سیزدهم به سمت واردات کالاها حرکت کند اما چنین امری رخ نداد و خوشبختانه به صنعت داخل توجه شد.

او با تأکید بر اینکه در حال حاضر برای 5 ماه مواد اولیه دارم، گفت: خیلی از تولیدکنندگان به سمت ذخیره‌سازی مواد اولیه رفته‌اند، بخصوص لوازم خانگی و فولادی ها. وقتی ذخیره‌سازی این‌چنینی دنبال شود، نوسان نرخ ارز، خیلی در قیمت نهایی کالاها اثر نمی‌گذارد.

تأمین مواد اولیه باعث شده طی چند ماه اخیر رشد تولید پایدار باشد. حدود ۵ ماه است که شرکت‌های صنعتی و معدنی بورسی که نیمی از تولید را عهده‌دار هستند رشد ۶ درصد و بیشتر حدود 6.5 را ثبت کرده‌اند.

در آبان ماه نیز این رشد تکرار شد، لذا در مجموع داده‌ها نشان می‌دهد که بخش تولید و صنعت در حال حرکت است. از سویی سال گذشته 3.5 درصد و امسال 4.9 درصد رشد تولید و اقتصادی در بخش صنعت ثبت شده که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی این اعداد امیدوار کننده است. این در حالی است که رشد اقتصادی تولید در سال 1399 حدود0.9 درصد بوده است.