مواد معدنی از ایران خارج و دوباره به خودمان فروخته می‌شود!

به گزارش”ایران اقتصادی” بر اساس تحقیقات صورت گرفته ذخایر معدنی موجود در کشور می تواند به میزان قابل توجهی بر اقتصاد کشور تاثیر بگذارد. در واقع فعال کردن معادن و استفاده از ظرفیت های بالقوه می تواند بر بخش های مختلف اقتصاد از جمله تولید، اشتغال، ارزش افزوده، ارزآوری و … تاثیر داشته و رشد اقتصادی جامعه را به همراه داشته باشد. در اقع این حوزه می تواند با افزایش بهره وری خود در تحقق اهداف برنامه های توسعه ی اقتصادی، کمک موثری کند.

در همین راستا، باید علاوه بر کشف معادن جدید تعداد مزایده ها را نیزدر این حوزه افزایش داده تا با این کار فعالیت در این معادن را رونق بخشید. اما یکی از موارد مهم در این عرصه سرمایه گذاری های مالی و جذب سرمایه است. در این راستا نیز اگر اطلاع رسانی مناسب به منظور سرمایه گذاری و میزان سوددهی معادن صورت گیرد. احتمالا سرمایه های خُرد موجود در کشور به سمت آن سوق پیدا خواهند کرد. به هم پیوستن سرمایه خرد موجود در اقتصاد می تواند مبلغ قابل توجهی را جهت سرمایه گذاری در این حوزه به خود اختصاص دهد.

رضا مقدس؛ اقتصاددان در گفتگو با “ایران اقتصادی” افزود: در اقتصاد ایران ظرفیت های بالقوه زیادی نهفته است که هر کدام در جایگاه خود می تواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند. در حوزه معادن ایران نیز ظرفیت های بالقوه ای وجود دارد، به طوری که می تواند در رشد اقتصادی کشور نقش مهمی را ایفا کند. اما متاسفانه در سال های اخیر استخراج از این معادن و فعالیت در آنها خیلی کم شده است.

در سال های گذشته شاهد این بودیم که معادن مختلفی از سوی فعالان این حوزه به جهت بهره برداری اجاره می شد که همین امر نیز به افزایش استخراج و ارزآوری منجر می شد. یکی از اقداماتی که دولت سیزدهم در حوزه معادن انجام داد این بود که معادنی که از آنها استخراجی صورت نمی گرفت را به مزایده گذاشته و شرایط را برای کشف، استخراج و … نسبت به گذشته آسان تر کرده تا با این اقدام حجم استخراج معادن موجود در کشور افزایش پیدا کند.

نقش پُر رنگ فناوری در استخراج معادن

وی تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که عرصه معادن در گذشته با آن مواجه بوده اند، این است که صاحبان معادن و یا افرادی که این معادن را اجاره کرده بودند برای بهره برداری از آنها اقدام به انفجار می کردند. در حالی که این کار اصلا مقرون به صرفه نبود؛ زیرا در زمان انفجار بخشی از مواد معدنی از بین می رفت و یا اینکه مشکلات زیست محیطی ایجاد می کرد. بنابراین این مدل از بهره برداری از معادن چندان صحیح و منطقی نبود.

امروزه روش های جدیدی که برای استخراج معادن از آنها استفاده می شود کمترین اتلاف مواد معدنی را دارد و از سوی دیگر از نظر زیست محیطی نیز تاثیر منفی کمتری برجای می گذارند. یکی از اقدامات مهمی که ایران باید در حوزه معادن انجام دهد واردات تجهیزات پیشرفته به منظور استخراج این مواد و استفاده از ماشین آلات به روز در این حوزه است.

در واقع با چنین اقدامی از سوی دولت و با توجه به کاهش قابل توجه هدر رفت این موارد می توان گفت حجم مواد استخراجی افزایش یافته و هم سو با آن میزان فروش نیز رونق می گیرد که در نهایت به ارزآوری بیشتر منجر می شود.

این کارشناس مسائل اقتصادی یکی از مهم ترین مسائل در حوزه معادن را خام فروشی دانست و گفت: ایران باید با راه اندازی کارخانه های متعدد و استفاده از دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته مواد استخراج شده از معادن را به محصولات پایین دستی تر تبدیل کند تا بتواند با استفاده از آنها ارزآوری بیشتری به کشور داشته باشد. یعنی هر چه محصولات پایین دستی تر باشد ارزش افزوده بیشتری دارد و می تواند سود قابل توجهی را نصیب صاحبان معادن و کشور کند.

در حال حاضر اغلب مواد معدنی که استخراج می شوند به صورت خام به سایر کشورها فروخته شده و بعد از فراوری با ارزش افزوده بالا و قابل و توجهی مجددا به ایران فروخته می شود. این ارزش افزوده به اندازه ای است که می توان گفت میزان آن 100 برابر بیشتر از مبلغ فروش مواد خام است.

مقدس اظهار داشت: علاوه بر این دولت باید شرایطی را مهیا کند که بر اساس آن مواد استخراجی از معادن زیرساخت محسوب شده و به عنوان مواد اولیه در کارخانه ها مورد استفاده قرار گرفته و محصولات مختلفی را تولید و به بازار داخلی و خارجی عرضه کنند. برای اجرایی شدن این امر باید سطح پایین فناوری را ارتقا داده و شرایط را برای تولید سریع و کم هزینه برای تولید کنندگان مهیا کرد.

افزایش حجم اشتغال با معادن

وی عنوان کرد: بهترین راهکار برای افزایش فناوری در کشور استفاده از شرکت های دانش بنیان است که با ورود آنها به چنین صنایعی می توان مواد خام را فراوری کرده و از هدر رفت منابع جلوگیری کرد. در واقع با این اقدام می توان از محصولی که قیمت آن برای فروش 100 هزار تومان است، یک محصول جدید تولید کرد که قیمت آن یک میلیون تومان باشد.

با توجه به معادن بالقوه ای که در کشور وجود دارد باید بهره وری را همگام با فناوری پیش برد تا بتوان بهترین نتیجه را از آن گرفت. همچنین یکی از اقداماتی که در راستای افزایش بهره وری باید صورت گیرد می تواند استفاده ار نیروی انسانی آموزش دیده باشد.

همچنین استفاده از نیروهای انسانی که تازه فعالیت خود را آغاز کرده اند در کنار افراد ماهر و آموزش دیده می تواند به صورت مستقیم بر اشتغالزایی کشور تاثیر گذاشته و حجم آن را افزایش دهد. علاوه بر آن نباید فراموش کرد که در بخشی از مشاغل مربوط به معادن می توان از نیروی انسانی ساده نیز استفاده کرد.