به گزارش “ایران اقتصادی“، در روزهای اخیر تفاهمنامهها و توافقنامههای متعددی میان مقامات ایران و روسیه به امضا رسید و به این ترتیب فصل تازهای در روابط اقتصادی دو کشور آغاز شد. این همکاریها در قالب شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه که از هشتم تا دهم آبانماه در شهر گروزنی و به میزبانی روسیه برگزار شد، شکل گرفت.
از جمله بخشهای مهمی که ایران و روسیه هدف همکاری قرار دادهاند، صنعت نفت و گاز است. جواد اوجی، وزیر نفت که ریاست هیأت ایرانی این کمیسیون مشترک را برعهده داشت، دیروز در نشست عمومی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه گفت: «خوشبختانه روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حال گسترش است و در دوران طلایی روابط دو ملت و دو کشور بزرگ ایران و روسیه قرار داریم.»
الکساندر نواک، معاون نخستوزیر و رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی روسیه نیز گفت: «گردش تجاری روسیه و ایران در هشت ماهه نخست سالجاری 35.4 درصد افزایش یافته و به 3.3 میلیارد دلار رسیده است.» او اظهار کرد که مطمئن است تجارت بین دو کشور بزودی به 4 میلیارد دلار خواهد رسید، زیرا با «سرعت بیسابقهای» در حال رشد است.
بررسیها نشان میدهد همکاریها میان ایران و روسیه در بخشهای مختلفی در حال تقویت است که شاید مهمترین بخش آن همکاریهای نفتی باشد. یک مقام آگاه نزدیک به این نشست به خبرنگار ما میگوید: «اکنون در زمینه نفت، گاز و پتروشیمی، روسیه شریک راهبردی ایران محسوب میشود. این همکاریها از تجارت نفت و گاز تا توسعه را دربرمیگیرد و در آینده نیز قرار است این همکاریها گستردهتر شود.»
امضای تفاهمنامهها و قراردادهای نفتی و گازی
یکی از موضوعاتی که دیروز در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور دنبال شد، نهایی کردن و امضای توافقها و تصمیمهای دو طرف در حوزههای مختلف از جمله صنعت نفت و امضای توافقنامهای کلی میان دو کشور بود. وزیر نفت در این باره عنوان کرد: « دو کشورمیتوانند با همکاری یکدیگر تحریمهای بینالمللی را بیاثر کنند.»
در روزهای اخیر وزیر نفت با اشاره به تفاهم 40 میلیارد دلاری میان ایران و روسیه عنوان کرده بود تا پیش از این نشست، سرمایهگذاران و شرکتهای روس قرارداد ۷ میدان نفتی و گازی را با ایران به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار نهایی کردهاند که بعضی از پروژهها تاکنون ۷ تا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
درباره همکاریهای ایران و روسیه، الکساندر نواک، معاون نخستوزیر روسیه در گفتوگویی با خبرگزاری تاس، خاطرنشان کرد: روسیه و ایران میتوانند پیش از پایان سالجاری میلادی بر سر مبادله عرضه نفت و گاز به توافق برسند و در مرحله اول میتوان از تأمین 5 میلیون تن نفت و تا 10 میلیارد مترمکعب گاز صحبت کرد.
خنثیسازی تحریمها برای هر دو طرف
یک کارشناس انرژی در مورد اهمیت توسعه تجارت انرژی ایران و روسیه گفت: «توسعه تجارت انرژی با کشور روسیه یکی از محورهای اصلی سفر وزیر نفت کشورمان به روسیه جهت حضور در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه بود. ایران و روسیه به عنوان دو قطب مهم انرژی جهان هستند که در صورت همکاری با یکدیگر و توسعه تجارت انرژی خود، بیشازپیش بر تحولات انرژی جهان تأثیرگذار خواهند بود.»
حمید بهزادیبخش با اشاره به لزوم اجرایی شدن توافقنامههای صورت گرفته در سریعترین زمان ممکن به «ایران» گفت: «در زمینه توسعه همکاریهای حوزه انرژی توافقنامههای متعددی بین دو کشور به امضا رسیده و برخی نیز به مرحله عقد قرارداد اجرایی رسیده است.»
در همین رابطه معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه خبر از قرارداد حدود 6.5 میلیارد دلاری با شرکت گازپروم روسیه داد و بیان داشت: «این توافقنامهها باید با سرعت به مرحله اجرایی برسند تا حداکثر استفاده از ظرفیتها و توانمندیهای روسیه چه در زمینه اکتشاف و بهرهبرداری و چه در زمینه فناوری مایعسازی گاز (LNG) را ببریم.»
بهزادیبخش با اشاره به موقعیت بسیار مهم ایران در زمینه سوآپ یا ترانزیت فرآوردههای نفتی، نفت و گاز روسیه و لزوم بهرهمندی حداکثری از این ظرفیت فوقالعاده مهم جغرافیایی بیان کرد: «همکاریها در این زمینه، اتفاقی است که سبب خواهد شد علاوه بر گسترش روابط تجاری و اقتصادی، روابط سیاسی این دو کشور بیشازپیش به یکدیگر گره بخورد.
در همین رابطه توسعه همکاریها در حوزه نفت و گاز شدت گرفته است. روسها اخیراً در جهت توسعه میادین نفتی و گازی با ایران همکاریهای جدی داشتهاند و در زمینه توسعه تکنولوژی فشردهسازی گاز نیز برای دستیابی به بازارهای جدید در آسیا، این تکنولوژی در حال گسترش است و همه این موارد نشان از عزم جدی دو دولت جمهوری اسلامی ایران و روسیه برای گسترش همکاریهای خود است.»
وی با اشاره به همکاریهای جدید نفتی ایران و روسیه برای توسعه میادین بویژه میادین مشترک نفتی اظهار کرد: «تفاهمنامه ۴۰ میلیارد دلاری با شرکتهای بزرگ روسی در زمینه توسعه 7 میدان نفتی و گازی کشور با توجه به تکنولوژیهای نوین شرکتهای روسی، برای افزایش برداشت نفت و گاز توسط ایران در این میادین نفتی و گازی، بسیار اهمیت دارد.
جدا از این قرارداد، بیش از ۴.۵ میلیارد دلار همکاری در ماههای اخیر نهایی شده و در برخی نیز پیشرفتهای فیزیکی خوبی اتفاق افتاده است. این همکاریهای توسعهای در کنار تجارت گاز و فرآوردههای نفتی، نتایج بسیار مهمی در جهت خنثیسازی تحریمها خواهد داشت.»
همکاریهای نفتی میان ایران و روسیه در چند بخش تعریف میشود: تجارت گاز طبیعی، سوآپ گاز، نفت و فرآوردههای نفتی، ایجاد پایانه صادراتی در ایران برای صادرات گاز مایع (الانجی)، توسعه میادین نفتی و گازی ایران، صادرات و واردات تجهیزات تک صنعت نفت و گاز و همینطور بهینهسازی مصرف، توسعه صنعت پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش، صادرات کاتالیست به روسیه و موارد دیگر مانند همکاری در بازار نفت و گاز جهان. بر اساس آنچه در حال شکلگیری است، از این پس روسیه شریک راهبردی ایران در صنعت نفت و گاز خواهد بود؛ کشوری که یکی از 3 تولیدکننده بزرگ نفت و گاز جهان است و همسویی و همکاری با ایران برای آنها به نوعی صفآرایی در برابر غرب نیز محسوب میشود.