به گزارش “ایران اقتصادی“، پرداخت تسهیلات نوسازی و بهسازی مسکن روستایی، با تأکید دوباره دولت و دستور به بانک‌ها، شروع شده و از 3 هزار پرونده معرفی به بانک، در چند روز اخیر 70 نفر وام 200 میلیون تومانی را دریافت کردند.
اکبر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن، در گفت‌وگو با «ایران»، با اشاره به تسهیل روند پرداخت وام مسکن روستایی، اظهار امیدواری کرد تا آخر امسال وام 200 میلیون تومانی مسکن روستایی به 200 هزار مسکن، تعلق بگیرد.
مبلغ وام مسکن روستایی 100 میلیون تومان بود که با توجه به افزایش هزینه‌های ساخت، دولت در آبان ماه سال قبل با دو برابر شدن مبلغ وام موافقت کرد. سازمان برنامه و بودجه به دلیل مشکل تأمین منابع، تا شهریور امسال، پرداخت وام را به تعویق انداخت.
شهریور ماه مصوبه دولت به بانک‌ها ابلاغ شد اما این بار بانک‌ها با کارشکنی، از پرداخت وام خودداری کردند. دولت اما بر مصوبه خود تأکید کرد و افزایش مبلغ وام مسکن روستایی را برای مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی ضروری دانست.
براساس قانون برنامه ششم توسعه باید سالانه 200 هزار واحد روستایی در کشور نوسازی شود همچنین در برنامه نهضت ملی مسکن، از 4 میلیون واحد، 800 هزار مسکن باید در روستاها ساخته یا نوسازی شود. وام مسکن نهضت ملی در روستاها 250 میلیون تومان است.
در کشور حدود 5.5 میلیون مسکن روستایی داریم که تاکنون حدود نیمی از این واحدها نوسازی شده است، البته این نوسازی‌ها بیشتر به‌خاطر وقوع حوادثی مانند زلزله و سیل بوده که موجب تخریب واحدهای روستایی شده است.
دولت در نظر دارد ساخت یا نوسازی واحدهای روستایی را تسریع ببخشد. مطالعات نشان می‌دهد در روستاهایی که طرح‌های بهسازی، نوسازی و مقاوم‌سازی اجرا شده ثبات جمعیتی به وجود آمده و یا روند مهاجرت متوقف شده یا مهاجرت معکوس به وقوع پیوسته است.
طبق برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری انجام شده، تمامی واحدهای روستایی تا ۱۰سال آینده مقاوم‌سازی می‌شوند، رئیس بنیاد مسکن تحقق برنامه نوسازی را «به میزان حمایت‌های دولت و تسهیلات» وابسته می‌داند.
پرداخت وام با تکالیف جدید
هیأت دولت در نشست روز یکشنبه، با ایجاد اصلاحاتی در مصوبه قبلی وام مسکن روستایی موافقت کرد که مهم ترین اصلاحیه این مصوبه، پرداخت وام 200 میلیونی مسکن روستایی به شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت است که پیش از این وام آنها قطع شده بود.
تسهیلات مسکن در شهرهای با جمعیت کم (زیر 25 هزار نفر) در ذیل شرایط دریافت وام مسکن روستایی قرار می‌گیرند. دولت با هدف رفع موانع ساخت مسکن روستایی، سقف فردی تسهیلات را از ابتدای سال ۱۴۰۱ با رعایت مقررات ملی ساختمان برای حداقل ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت، مبلغ 200 میلیون تومان برای دوره مشارکت مدنی و فروش اقساطی (در مجموع به مدت ۲۰ سال) تعیین کرد.
به این ترتیب پرداخت تسهیلات مسکن روستایی به شهرهای با جمعیت کم نیز دوباره از سرگرفته می‌شود. براساس مصوبه اصلاحی وام مسکن روستایی، وزارت راه و شهرسازی مکلف شده با همکاری بنیاد مسکن براساس معیارهای «شدت ضریب محرومیت، بالاتر بودن جمعیت نسبی و نسبت خانواده‌های دچار بدمسکنی» روستاهای هدف را انتخاب کرده و اشخاص مشمول با اولویت مددجویان کمیته امداد و بهزیستی را به بانک عامل معرفی کند.
شرایط دریافت وام
چون وام مسکن روستایی، قرض‌الحسنه و با سود 5 درصد است، جزو تسهیلات حمایتی با سود اندک محسوب می‌شود بنابراین متقاضیان دریافت وام 200 میلیون تومانی مسکن روستایی نباید پیش از این از تسهیلات بانکی طرح ویژه نوسازی و بهسازی در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت استفاده کرده باشند.
همچنین متقاضیان نباید از امکانات دولتی مربوط به تأمین مسکن شامل زمین، واحد مسکونی و یا تسهیلات یارانه‌ای خرید و یا ساخت واحد مسکونی در مناطق شهری (استعلام سبز بودن فرم «ج» از سامانه وزارت راه و شهرسازی) بهره‌مند شده باشند.
بر طبق مصوبه جدید دولت، متقاضیان شهری در طرح‌های حمایتی مسکن، در صورت استفاده از تسهیلات مسکن در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت از سال ۱۳۸۴، امکان بهره‌مندی از طرح‌های حمایتی مسکن در شهرها را ندارند.
موضوع دیگری که در پرداخت وام مسکن روستایی مورد توجه دولت قرار گرفته پرداخت وام به مردان مجرد است البته اولویت پرداخت با مردان متأهل خواهد بود.
همچنین به موجب مصوبه دولت، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است نسبت به تعیین بانک‌های عامل و سهمیه آنها برای پرداخت تسهیلات طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت با ضمانت سفته زنجیره‌ای اقدام کند و در صورت درخواست متقاضی، بانک عامل سند مالکیت واحد روستایی در حال بهسازی و نوسازی را به عنوان وثیقه و ضمانت دریافت تسهیلات دریافت می‌کند.
متقاضیان وام مسکن روستایی که از تاریخ تصویب تسهیلات جدید مسکن روستایی (۲۵ آبان ۱۴۰۰) نسبت به انعقاد قرارداد با بانک عامل اقدام کرده‌اند، می‌توانند از تسهیلات متمم تا سقف فردی تسهیلات (۲۰۰ میلیون تومان) از محل سهمیه سال ۱۴۰۱ استفاده کنند.
بر اساس قانون سالانه 200 هزار مسکن روستایی باید نوسازی یا بهسازی شود که به گفته رئیس بنیاد مسکن، از این تعداد 187 هزار واحد در حال ساخت است که 100 هزار واحد به مرحله سقف رسیده است.
نیکزاد افزود: با تغییراتی که در بخش تسهیلات مسکن روستای ایجاد شده تا آخر سال تحولات مثبتی در مقاوم‌سازی مسکن‌های روستایی شکل می‌گیرد. نیکزاد گفت: در چند روز گذشته پرداخت وام 200 میلیونی مسکن روستایی شتاب گرفته و در همین مدت از 3 هزار تقاضا، وام به 70 نفر تعلق گرفته است.
تشویق به مهاجرت معکوس
در طرح دیگری که برای توسعه روستاها در دست مطالعه و بررسی است بنیاد مسکن مکلف شده در روستاها قطعات زمین ۵۰۰ متری آماده به شکل اجاره ۹۹ ساله برای متقاضیانی که آمادگی مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها را دارند تخصیص بدهد.
برای انجام این کار نیز مقرر شد تا طرح‌های هادی روستاها بازنگری شود و محدوده روستاها باز شود تا خود مردم هم اگر زمین دارند در روستاها ساخت و ساز انجام بدهند که همه این موارد در چارچوب قوانین انجام خواهد شد. به نظر می‌رسد طرح‌های هادی روستایی برای ایجاد امکان دربرگیری اراضی خارج از محدوده‌های طرح هادی روستایی برای این واگذاری‌ها، بازنگری شده و محدوده قانونی روستاها افزایش یابد.
در این خصوص رئیس بنیاد مسکن گفت: در کشور بیش از 40 هزار روستا با جمعیت بالای 40 هزار نفر داریم که همه دارای طرح هادی مصوب هستند و مشکلی در توسعه روستاها نداریم. اما هر روستا شرایط خاصی دارد اما اصلی ترین موضوع در توسعه روستاها نوسازی و بهره‌مندی از تسهیلات ارزان قیمت است.
محمدرضا شاملو، معاون عمران روستایی بنیاد مسکن، نیز درباره طرح دولت برای تشویق مهاجرت به روستاها گفت: این طرح در بنیاد مسکن در بحث کارشناسی قرار دارد.
این طرح الزاماتی دارد و قرار نیست در تمام روستاها بصورت دستورالعمل یکسان اجرا شود. برخی روستاها در حریم شهرها واقع شده و توسعه آن فقط بر اساس رشد جمعیت ساکن است اگر قرار باشد جمعیت غیربومی در این روستاها ساکن شود و اراضی بیشتری به حریم روستا الحاق شود، ضوابط خاصی نیاز دارد که شورای عالی معماری و شهرسازی آن را تعیین و مقرر خواهد کرد.
تمام حقوق برای «ایران‌اقتصادی» محفوظ بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است