به گزارش “ایران اقتصادی“، کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران با انتشار گزارشی پیرامون «روند صدور بخشنامههای گمرکی در سالهای اخیر»، اعلام کرد: اگرچه گمرک ابلاغ کننده این بخشنامهها است، اما مرجع اصلی صدور آنها در بسیاری از موارد دستگاههای اجرایی مسئول از قبیل سازمانهای نظارتی، کارگروه تنظیم بازار و بانک مرکزی و غیره هستند.
طبق این گزارش، با نگاهی به روند صدور بخشنامههای گمرکی طی سالهای 1395 تا 1400، مشاهده میشود که در مجموع 1758 بخشنامه و دستورالعمل صادر شده که روند صدور آنها سوی نهادهای ذیربط تا سال 1397 صعودی بوده و با توجه به تشدید محدودیتهای ناشی از تحریم از 156 مورد در سال 1395 به 493 مورد در سال 1397 افزایش یافت؛ اوج صدور بخشنامه های در سال 1397 بدنبال خروج آمریکا از برجام و افزایش نرخ ارز (دلار) و ایجاد عدم توازن در بازارها به خصوص بازرگانی خارجی و صلاحدید سیاستگذاران و نهادهای برنامهریزی بر ضرورت کنترل صادرات و مدیریت واردات کشور صورت پذیرفت.
در بررسی بخشنامهها به تفکیک صادرات و واردات ملاحظه میشود که در کل دوره مورد بررسی حدود 48 درصد بخشنامهها مربوط به صادرات و 36 درصد آنها نیز مربوط به واردات و 16 درصد مرتبط با هر دو حوزه صادرات و واردات بوده است.
برخلاف سالهای 1398 و 1399 که تعداد بخشنامهها در مقایسه با سال 1397 به نحو چشمگیری کاهش یافته بود، در سال 1400 به یکباره بخشنامههای ابلاغی گمرک افزایش شدیدی پیدا کرد.
بررسی دقیق بخشنامههای ابلاغی سال 1400 نشان میدهد که بخش غالب آنها (حدود 247 مورد، 60 درصد) مرتبط با صادرات بوده است. این تعداد از بخشنامههای ابلاغی مربوط به صادرات عمدتا در خصوص ساماندهی واحدهای صادراتی (118 مورد) و محاسبه درصد ارزشی میزان ساخت داخل (IPI) (55 مورد) بوده است.