به گزارش “ایران اقتصادی“، روزنامه ایران در گزارشی با عنوان خشم امریکا از روابط نفتی ایران و چین، از جایگزینی نفت ایران به جای آمریکا توسط چینی ها خبر داد. دادهها و گزارشهای قابل استناد نشان میدهد که چین واردات نفت ایران و ونزوئلا را جایگزین نفت امریکا کرده و همین موضوع در روزهای اخیر موجب تشدید خشم امریکاییها از شکست پروژه تحریمهای نفتی بویژه برنامه صفر کردن صادرات نفت ایران شده است.
به طوری که «مایک پمپئو» وزیر خارجه سابق امریکا چند روز قبل در توئیتر، نسبت به تداوم فروش نفت ایران به چین موضعگیری کرد و با ناکام ماندن کارزار «فشار حداکثری» علیه ایران، خواستار تشدید تحریمها شد. وزیر خارجه دولت دونالد ترامپ درحالی علیه مراودات نفتی تهران و پکن ابراز خشم کرده که چین در ماههای اخیر حتی یک بشکه نفت هم از امریکا وارد نکرده است. به این ترتیب، امریکایی که قرار بود صادرات نفت ایران را صفر کند، امروز خود بازار چین را از دست داده است.
منابع متعددی گزارش میدهند که چین در همین مدت واردات نفت ایران را چند برابر افزایش داده است. از جمله منابعی که این موضوع را تأیید میکند، گمرک چین است. دادههای گمرک چین نشان میدهد که طی یک سال اخیر ایران توانسته صادرات خود به چین را نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی دهد و رکورد جدیدی برای پس از تحریمها به ثبت برساند.
افزایش 2 برابری واردات در آمار گمرک
براساس دادههای گمرک چین، واردات نفت این کشور از مالزی دو برابر شده و به رکورد 794000 بشکه در روز رسیده است. رویترز با بیان اینکه واردات از مالزی که اغلب به عنوان نقطه انتقال نفت ایران، ونزوئلا و اخیراً روسیه در دو سال گذشته مورد استفاده قرار میگیرد، نسبت به سال گذشته تقریباً دو برابر شده و به 3.37 میلیون تن یا 794000 بشکه در روز رسیده، مینویسد: «این بالاترین رکورد است. این گمرک در ماه گذشته هیچ وارداتی از ونزوئلا یا ایران گزارش نکرده است اما شرکت علوم و صنعت هوافضای چین (CASIC) از اواخر سال 2020، انتقال 25 میلیون بشکه نفت خام ونزوئلا را به چین ثبت کرده که گمرک چین گزارشی از آن ارائه نکرده است.»
شرکتهای نفتی دولتی از اواخر سال 2019 به دلیل ترس از تحریمهای ثانویه ایالات متحده از اعلام خرید خودداری کردهاند. اما این خرید در بازار خاکستری انجام شده است و رویترز با اشاره به این موضوع عنوان میکند: «افزایش خرید نفت از روسیه و ایران واردات نفت امریکا را به صفر رسانده و عرصه را بر آنگولا و برزیل نیز تنگ کرده است.»
افزایش واردات نفت ایران توسط چین درحالی در آمار گمرک آن تأیید میشود که میزان واردات نفت ایران توسط چین در سال پس از خروج امریکا از برجام به ۱۰۰ هزار بشکه در روز سقوط کرد و چین حاضر نبود برای مراوده با ایران کوچکترین هزینهای بپردازد. رسانههای بینالمللی با استناد به آمار منابع ثانویه اخیراً عنوان کردند که صادرات نفت ایران به چین معادل ۷ درصد از کل واردات نفت چین و بیش از ۷۵۰ هزار بشکه در روز است. چین بزرگترین خریدار نفت ایران است. در همین حال، چین از پایان سال ۲۰۲۱ میلادی تاکنون واردات ۳ محموله نفت از ایران را بهصورت رسمی اعلام کرده است. این حرکت به نوعی مخالفت چین با تحریم نفت ایران و تحریمشکنی این کشور قلمداد میشود.