پنج‌شنبه؛ 03 فروردین 1402

تلاش تمام دولت ها این است تا بتوانند بدون اتکا به درآمدهای نفتی و از طریق کسب مالیات و توسعه اقتصاد غیرنفتی کشور را اداره کنند. در کشور ما با وجود اینکه همیشه این موضوع در برنامه دولت‌ها وجود داشته، اما بیشتر دولت‌های قبلی نتوانسته‌اند این مهم را اعملیاتی کنند، اما دولت سیزدهم عزم خود را جزم کرده تا بتواند با حذف تدریجی نفت از بودجه و حرکت به سمت توسعه صادرات غیرنفتی، درآمدهای مالیاتی را نیز افزایش دهد. در این راستا در مدت یکسالی که از عمر دولت می‌گذرد توانسته با اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های درست، رشد 40 درصدی را در صادرات غیرنفتی رقم بزند.

به گزارش «ایران اقتصادی» اما برای ادامه این روند و موفق شدن در اجرای برنامه توسعه صادرات غیرنفتی، دولت چه اقدام های دیگری را باید در دستور کار خود قرار دهد.

هادی حق شناس؛ کارشناس مسائل اقتصادی به «ایران اقتصادی» گفت: حرکت دولت سیزدهم برای حذف تدریجی نفت از بودجه و حرکت به سمت توسعه صادرات غیرنفتی و افزایش درآمدهای مالیاتی، راهبردی صحیح است و تردیدی نیست که دولت باید اتکای خود را از نفت کم کند.

حق شناس با بیان اینکه افزود: علت ناموفق بودن دولت ها در اجرای این راهبرد اشکال در سیاست های پولی و مالی بوده است. وقتی در اقتصادی تورم دو رقمی و طولانی مدت وجود داشته باشد، باعث می شود که قیمت تولید افزایش پیدا کند و امکان رقابت با تولیدات و کالاهای دیگر کشورها وجود نداشته باشد. به عنوان مثال وقتی قیمت برنج و موز وارداتی و دیگر کالاها ارزانتر از تولید داخل است، این ناشی از اقتصاد دارای تورم دو رقمی بلندمدت است و اجازه رقابت با دیگر کشورها را نمی دهد.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: در برنامه چشم انداز 20 ساله و در 6 برنامه توسعه 5 ساله، راهبرد اخذ مالیات وجود داشته و در برنامه هفتم توسعه نیز آمده است، از این رو باید دولت سیزدهم ابتدا اینکه چرا دولت های پیشین با اینکه این موضوع را در برنامه های خود لحاظ کرده بودند اما نتوانستند این برنامه را اجرایی کنند را به صورت جدی آسیب شناسی کند و علل ناموفق بودن دولت های پیشین را در اجرای این راهبرد بیابد و سپس با برنامه ریزی دقیقی  بتواند در اجرای آن موفق تر عمل کند.

وی با بیان اینکه نسبت مالیات به تولید ناخالص ملی در کشور ما، عددی بسیار کوچکی است، گفت: حتی این عدد نسبت به کشورهای همسایه هم خیلی کم و ناچیز است چه برسد به کشورهای توسعه یافته؛ بنابراین برای اینکه دولت درآمد ناشی از مالیات را افزایش دهد، نیاز به ساز و کار دقیقی دارد.

حق شناس در ادامه درباره اینکه دولت روی صادرات غیرنفتی نیز برنامه ریزی کرده و میزان آن را افزایش داده است، افزود: اگر صادرات غیرنفتی کشور در ارتباط و مراوده با کشورهای همسایه افزایش یابد به نفع اقتصاد ملی کشور، متغیرهای کلان اقتصادی است و در این تاثیرگذاری تردیدی وجود ندارد، اما از آنجایی که دولت بر صادرات غیرنفتی معافیت های مالیاتی و … اجرا می کند بنابراین از این راه به تنهایی نمی تواند درآمد خود را افزایش دهد و نمی تواند منبع و منشاء درآمدی خوبی برای دولت باشد.

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه دولت می تواند با پررونق کردن مشاغل داخل کشور از طریق بنگاه های اقتصادی صادرات غیرنفتی را افزایش دهد، بیان کرد: اگر درآمدهای بنگاه های اقتصادی افزایش یابد دولت می تواند از درآمد بنگاه ها مالیات وصول کرده و درآمد خود را افزایش دهد.

وی گفت: اما برای این کار باید دولت سیزدهم سیاست های پولی و مالی دقیقی را اجرایی کند. بودجه واقعی تنظیم شود. سیاست های کلان اقتصادی را به درستی طراحی و اجرا کند و تورم را کاهش دهد تا قیمت تمام شده کالا نیز کاهش یافته و امکان رقابت با دیگر کشورها وجود داشته باشد و بتواند محصول و کالای خود را صادر کند و وقتی بنگاه های اقتصادی به سود برسند مالیات نیز می تواند دریافت کرده و درآمد خود را از نفت جدا کند.