شنبه؛ 05 فروردین 1402

روزنامه ایران در گزارشی با عنوان "علیه ابربدهکارپروری دولت قبل"، به تفاوت رویکرد دولت قبل با دولت جدید در مقابله با فساد اشاره کرد. در این گزارش به واکنش‌های شتابزده همتی رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی اشاره شده که بر این مسئله تاکید دارد وی تلاش می کند هر بار و پس از شفاف سازی های دولت سیزدهم، درباره عملکردهای گذشته فرافکنی کند تا جایی که واکنش های شتابزده وی به گاف های بی پایان بدل شده است.

به گزارش “ایران اقتصادی“، در این گزارش می خوانیم: هرگاه از کم کاری‌ها و تخلفات همتی در دوره تصدی بانک مرکزی حرفی به میان می‌‌آید، به سرعت در شبکه‌های اجتماعی سعی می‌‌کند پاسخ دهد، اما گاهی این پاسخ‌های شتابزده به گاف‌های بزرگی تبدیل می‌‌شود.

تلاش برای تبرئه از کم کاری‌های گذشته به سنت عبدالناصر همتی رئیس کل پیشین بانک مرکزی و کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده است. هرگاه مسئولان دولت سیزدهم از کم کاری‌ها و تخلفات وی در دوره تصدی بانک مرکزی حرفی به میان می‌‌آوردند، به سرعت در شبکه‌های اجتماعی سعی می‌‌کند پاسخ دهد، اما گاهی این پاسخ‌های شتابزده به گاف‌های بزرگی تبدیل می‌‌شود.

در همین خصوص، در بازدید روز سیزدهم شهریورماه رئیس جمهور از بانک مرکزی، وی در جمع مدیران ارشد این بانک، به «جایگاه مهم بانک مرکزی» در مدیریت منابع پولی و مالی و اصلاح نظام بانکی اشاره کرد و مأموریت‌هایی دهگانه برای تحول و ارتقای آن تعریف کرد. یکی از مباحث مهم مورد اشاره رئیس جمهور در این جلسه، موضوع شفافیت اطلاعات تسهیلات کلان بانک‌ها و افشای اسامی بدحساب‌های بانکی بود.

بر اساس گفته‌های آیت‌الله رئیسی، «پاکت سربسته می‌دادند و می‌گفتند بخوانید، اما ما اعلام عمومی می‌کنیم». رئیس جمهور در رابطه با شفاف شدن اسامی بدحساب‌های بانکی در دولت سیزدهم و انتشار عمومی این اطلاعات برای عموم مردم اظهار داشت: «این همان چیزی است که امروز توسط وزارت اقتصاد و بانک مرکزی به عنوان افراد بدحساب منتشر می‌شود. چرا اکنون لیست افراد بدحساب منتشر می‌شود اما زمانی حاضر نبودند اسامی افراد بدحساب را برای مردم افشا کنند؟»

رئیس جمهور همچنین در بخشی از اظهارات خود به اقدام عبدالناصر همتی در مناظرات ریاست جمهوری که پاکت سربسته اسامی بدحساب‌های بانکی را به آیت‌الله رئیسی داد تا آن را برای مردم قرائت کند، اشاره کرد. وی با اشاره به این اقدام و فرار همتی و مسئولان دولت قبل از شفاف‌سازی این اطلاعات برای مردم و همچنین فرافکنی مسئولیت از سوی آنها گفت: «پاکت سربسته می‌دادند می‌گفتند این پاکت را باز کن و اسامی را بخوان که مردم بدانند بدحساب‌ها چه کسانی هستند! خب! الان شما دارید این کار را می‌کنید.»

بلافاصله پس از اظهارات رئیس جمهور، طبق سنت گذشته عبدالناصر همتی در شبکه‌های اجتماعی سعی در فرافکنی کرد. وی با اشاره به اینکه لیست بدهکاران در چند نوبت به قوه قضائیه ارسال شده است، گفت، لیستی که در مناظره ارائه دادم، ابربدهکاران بانکی بود نه صادرکنندگان. در حالی همتی برخلاف گذشته در جملاتی کوتاه و گذرا سعی کرده خود را تبرئه کند که از همان زمان رقابت‌های انتخاباتی سیزدهمین دوره ریاست جمهوری و پس از اینکه پاکت سربسته نام ابربدهکاران بانکی معروف را به آیت‌الله رئیسی داد، گاف بزرگ وی آشکار شد، هرچند در آن دوره رسانه‌های حامی همتی تلاش کردند این اقدام وی را در جهت فسادستیزی این کاندیدا معرفی کنند، بررسی‌ها مشخص کرد از مدت‌ها پیش قوه قضائیه که آن زمان آیت‌الله رئیسی ریاست آن را برعهده داشت، برخورد با 11 نفری که همتی لیستش را داده بود، آغاز کرده بود و حتی برخی از آنها در زندان بودند و برخی دیگر اقدام به رد مال کرده‌اند.

در دوره رقابت‌های انتخاباتی، آیت‌الله رئیسی پس از برگزاری سومین دور مناظره‌ها در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ما با دانه‌درشت‌ها قطعاً برخورد می‌کنیم، گفت: این لیست ۱۱ نفره‌ای که [آقای همتی] ادعا کرد و گفت می‌خواهم به فلانی بدهم را نگاه کردم؛ خیلی برای ما عجیب است. ما در قبال این ۱۱ نفر اقدام کردیم، ولی او می‌ترسد که اسامی آن‌ها را اعلام کند. نامزد انتخابات ریاست ‌جمهوری افزود: ما برخی از این ۱۱ نفر را زندانی کردیم، پول‌های آن‌ها را گرفتیم. از یکی از آن‌ها ۳ هزار میلیارد تومان گرفتیم، از یکی ۵۰۰/۲ میلیارد تومان و از برخی دیگر دلار و یورو گرفتیم.رئیسی تأکید کرد: ما ۹۰ هزار میلیارد تومان از بدهکاران بانکی گرفتیم؛ ما این کار را انجام دادیم، اما این آقا (همتی) می‌ترسد اسامی آن‌ها را اعلام کند.

توضیح سخنگوی قوه قضائیه در مورد فهرست ۱۱ نفره همتی

بر همین اساس بود که اسماعیلی، سخنگوی وقت دستگاه قضا دوشنبه ۲۴ خرداد در نشست خبری در واکنش به ماجرای ۱۱ ابربدهکار بانکی تصریح کرد: خوشبختانه کارنامه قوه قضائیه در رسیدگی به پرونده‌های معوقات بانکی و بدهکاران عمده بانکی همانند بسیاری از موارد دیگر درخشان است.

اسماعیلی با اشاره به نوع اقدامات صورت گرفته در پرونده‌های بدهکاران بانکی می‌گوید: اقدامات انجام‌شده صرفاً بر اساس تدابیر این قوه، تلاش همکاران قضایی و ضابطین قوه قضائیه است نه بانک مرکزی و سیستم بانکی کشور. در این پرونده‌ها تاکنون ،نه‌ تنها سیستم بانکی مدعی نبوده بلکه در برخی موارد مانع‌تراشی هم داشته‌اند.

سخنگوی وقت قوه قضائیه با اشاره به اینکه بانک مرکزی تا کنون در مورد پرونده‌های رسیدگی شده مکاتبه‌ای با قوه قضائیه نداشته است به ارائه توضیحاتی در مورد پرونده افراد فوق‌الذکر پرداخت.
رویه‌ای که تاکنون ادامه داشته است

پس از برملا شدن گاف همتی در سال گذشته و مشخص شدن اینکه آیت‌الله رئیسی در کسوت رئیس قوه قضائیه برخورد با فساد را در دستور کار جدی خود داشته است، تمام شواهد و اقدامات رسمی در یکسالی که از دولت سیزدهم می‌‌گذرد نشان می‌‌دهد که وی در جایگاه رئیس قوه مجریه نیز همان رویه فسادستیزی را ادامه می‌‌دهد. برهمین اساس در مدت کوتاهی که از عمر دولت سیزدهم می‌‌گذرد، شاهد برداشتن بلندترین گام‌ها در جهت شفافیت هستیم.

در شرایطی که همتی جلوی دوربین و در میانه مناظرات ریاست جمهوری نام 11 ابربدهکار بانکی را به آیت‌الله رئیسی داد، دولت سیزدهم در اقدامی بی سابقه نام تمام بدهکاران کلان بانکی را اعلام عمومی کرده است و به جای ارائه نام آنها در پاکت‌های دربسته، لیست آنها روی سایت بانک مرکزی با قابلیت دسترسی همگان منتشر شده است. علاوه بر این، انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی و حتی عمومی برای نخستین بار، انتشار جزئیات تسهیلات کلان بانک‌ها به اشخاص مرتبط با خود و… از دیگر اقداماتی است که در جهت شفافیت اقتصادی در دوره دولت سیزدهم انجام شده است.

مشتی از خروار

بررسی عملکرد دولت سیزدهم در یک سال اخیر نشان می‌‌دهد که اقدامات درخور توجهی درجهت شفاف کردن اقتصاد و مقابله با فساد انجام داده است. در همین خصوص انتشار لیست ابربدهکاران بانکی، صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی و صورت‌های مالی شرکت‌های عمومی اقتصاد را به اتاق شیشه‌ای برد. با جدیت دولت سیزدهم بلندترین گام در راستای دستیابی به شفافیت برداشته شد. درحالی که دولت‌های قبلی به همان مسیر همیشگی اقتصاد تن داده بودند، دولت سیزدهم درجهت تحقق شعار افزایش شفافیت خود در ابتدا فهرست ابربدهکاران بانکی را منتشر کرد که همچنان ادامه دارد و در حال تکمیل است.

در گام دوم صورت‌های مالی 313 شرکت دولتی دراختیار عموم قرار گرفت تا مردم و کارشناسان با جزئیات عملکرد شرکت‌هایی که با هزینه عمومی اداره می‌‌شوند آشنا شوند. اما کار به همین جا ختم نشد و در سالروز ابلاغ سیاست‌های اصل 44 صورت‌های مالی تعدادی از شرکت‌های عمومی نیز منتشر شد. بدین ترتیب این اقدامات سه گام بلند درجهت ایجاد شفافیت اساسی در کشور است که به طور قطع تأثیر زیادی در بازگشت اقتصاد ایران به ریل اصلی خواهد داشت.

از سوی دیگر، در ادامه شفاف‌سازی‌ها بانک مرکزی جزئیات تسهیلاتی که بانک‌ها به اشخاص مرتبط با خود و شرکت‌های زیرمجموعه‌شان پرداخت کرده‌اند نیز در دو مرحله منتشر کرده است که طبق آن مشخص شد بانک‌ها بیش از 200 هزار میلیارد تومان به شرکت‌های زیرمجموعه و مرتبط با خود تسهیلات پرداخت کرده‌اند.

تداوم انتشار چنین لیست‌هایی که در گذشته سابقه نداشت، ضمن اینکه شفافیت اقتصادی را افزایش می‌‌دهد باعث می‌‌شود تا امکان تکرار تخلفات و سوء استفاده‌های گذشته نیز از بین برود.