پنج‌شنبه؛ 03 فروردین 1402

چگونه هیجانات تورمی مهار شد/

تورم

یکی از دغدغه‌های تمامی اقتصادهای جهان، تورم است به طوری که همه کشورهایی که در اقتصاد خود تورم، حتی به اندازه اندک دارند نیز به دنبال راهکاری برای کنترل آن هستند. دولت سیزدهم در حدود یکسال گذشته موفق شده تا با اجرای برنامه‌های ضدتورمی, جلوگیری از استقراض مستقیم از منابع بانک مرکزی و حذف تامین مالی تورمی دولت؛ نرخ تورم را حدود 20 درصد کاهش دهد و از این منظر، چشم‌انداز مناسبی برای ادامه روند کنترل تورم ایجاد شده است. حال سوال اینجاست دولت چه مسیری را برای کاهش ادامه دار نرخ تورم باید دنبال کند؟

به گزارش “ایران اقتصادی“، از نظر علم اقتصاد تورم به معنای افزایش سطح عمومی قیمت ها، درآمدهای پولی یا قیمت است که عموماً به افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت معنا می شود. در واقع می توان گفت روند افزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد را تورم می گویند. یکی از عواملی که بر اغلب بخش‌های اقتصاد و بازارهای مالی تأثیرگذار است، تورم و تغییر نرخ آن است.

نرخ تورم نشان دهنده ارزش پول کشور است زیرا از آن به منظور سنجش اقتصاد استفاده می شود. زمانی که در کشوری تورم ایجاد می شود با کاهش قدرت خرید، کاهش ارزش پول، افزایش قیمت کالاها و خدمات که از آثار تورم است مواجه می شویم. در جهان تنها ایران نیست که اقتصاد آن با تورم دست و پنجه نرم می کند، بلکه کشورهای متعددی در این حوزه از اقتصاد مشکلات فراوانی دارند.

دولت سیزدهم در یکسال گذشته از فعالیت خود، اقدامات قابل توجهی در مقابله با تورم انجام داده به نحوی که نرخ تورم در این دوره حدود 20 درصد کاهش یافته است و طبق پیش بینی ها، روند کاهش نرخ تورم ادامه دار خواهد بود.

دولت مشخصا در یکسال گذشته برخی اقدامات سابق مانند استقراض مستقیم از بانک مرکزی و چاپ پول را به عنوان یک راهکار تورمی تامین کسری بودجه دنبال نکرد و از سویی نیز با اعمال مقررات کنترلی بر ترازنامه بانک ها، موفق شد تا خلق پول بانک ها را به یک سوم کاهش دهد.

در هفته گذشته وزیر اقتصاد از دستور رئیس جمهور برای اجرای بسته کوتاه مدت ضدتورمی خبر داد. این تلا ها در حالی در جریان است که در دولت قبل با توزیع ارز رانتی 4200 تومانی، نه تنها برنامه های کنترل تورم را دنبال نکرد، بلکه باعث ایجاد فشارهای معیشتی بر زندگی خانوار نیز شد.

پیمان مولوی؛ دبیرکل انجمن اقتصاددانان در خصوص کاهش نرخ تورم و یا حذف تورم از اقتصاد به “ایران اقتصادی“، گفت: راهکارهای مختلفی در این خصوص وجود دارد که کشورهای دیگر نیز آن را انجام داده و نتایج مطلوبی کسب کرده اند. مثلا دولت می تواند به منظور مهار تورم در کشور به علم اقتصاد رجوع کرده و اقدامات تاثیرگذاری را انجام دهد. در گام اول دولت باید به پیدا کردن ذینفعان اقتصادی عمومی بپردازد که منظور از ذینفعان افرادی و گروهایی هستند که توان رقابت ندارند در یک نرخ بهره حقیقی را نداشته و از شرایط تورمی بیشترین سود را کسب می کنند. در چنین شرایطی هر فعال قتصادی که بدهی برای خود ایجاد کند می تواند آن را تبدیل به ثروت کند. بهترین راهمار برای مهار تورم افزایش نرخ بهره در شرایط مناسب است به طوری که دولت اجازه خروج پول از کشور و ورود آنها به بازارهای موازی را ندهد.

وی افزود: یکی دیگر از عواملی که بر تورم تاثیر می گذارد نقدینگی است به طوری که زمانی که در کشور خلق نقدینگی و یا رشد نقدینگی رخ دهد ما شاهد افزایش نرخ تورم خواهیم بود. زمانی که نرخ تورم افزایش پیدا می کند بازار شبه پول (بازار خرید و فروش طلا و ارز) روند افزایشی به خود می گیرد. زیرا زمانی که تورم 40 درصد است برای افراد سپرده بانکی با سود 20 درصد جذابیتی ندارد. بنابراین کنترل نرخ بهره از راهکارهای اولیه این امر به شمار می رود.

دبیرکل انجمن اقتصاددانان رشد اقتصادی را از جمله مواردی دانست که بر روی تورم تاثیرگذار است و گفت: رشد اقتصادی می تواند به صورت مقطعی بر تورم تاثیر بگذارد؛ به گونه ای که، هر زمان رشد اقتصادی در یک کشور رخ دهد تورم کاهش پیدا می کند. در واقع رشد اقتصادی و تورم در جهت مخالف یکدیگر در حال حرکت هستند. زیرا با رشد اقتصادی ظرفیت اقتصاد نیز روند افزایشی به خود می گیرد و جذب نقدینگی نیز افزایش پیدا می کند؛ بنابراین نقدینگی مازاد از بازار جمع شده و تورم کاهش پیدا می کند. از سوی دیگر برای کاهش تورم باید حداقل یک سال ماهانه به صورت متوسط نقدینگی حدود 2.5 درصد کاهش پیدا کند تا شاهد کاهش 20 درصدی تورم باشیم.