آیدین عدالت عضو سازمان نظام صنفی رایانه ای تهران معتقد است همانطور که کشور دارای شبکه ملی آب و فاضلاب، شبکه ملی برق، شبکه سراسری گاز است باید دارای شبکه ملی اطلاعات نیز باشد و همانطور که مردم از جزئیات فنی شبکه های آب، گاز و … اطلاعی ندارند از این رو نیازی نیست جزئیات شبکه ملی اطلاعات شناخته شده شود و تنها بخشی که مردم باید آن را بشناسند و از آن استفاده کنند، خدمات پایه کاربردی است.
عدالت به «ایران اقتصادی» گفت: نیازی به شناخته شدن شبکه ملی اطلاعات کشوری نیست، بلکه آنچه باید مردم آنها را بشناسند سرویس هایی است که روی بستر پهنای باند ارائه می شود و در حقیقت خدمات داخلی مانند پیام رسان ها، ایمیل ها و … در تقابل نسخه های خارجی شناخته شده نیست.
وی افزود: به عنوان مثال «بلد» و «ویز» هر دو مسیریاب هستند که اولی داخلی و دومی خارجی است و هر دو بر بستر شبکه ملی اطلاعات در حال ارائه خدمات هستند، با این تفاوت که دیتاسنترها و سرورهای بلد در داخل کشور است و اطلاعات در داخل کشور ذخیره می شود، اما مرکز داده ویز در خارج از کشور است و به تبع داده های آن نیز در خارج از کشور تبادل و ذخیره می شود؛ بنابراین بیشتر بحث برندینگ و تجاری بودن مطرح است که داخلی ها در مقابل خارجی ها کمتر شناخته شده هستند.
این کارشناس در ادامه افزود: مثال عینی تر آن در صنایع فیزیکی زمزم و کوکاکولاست که مردم به دلیل برندینگ قوی تر و انجام سرمایه گذاری عظیم تر، کوکاکولا را بهتر از زمزم می شناسند، ولی اگر ما نیز در کشور برای خدمات پایه کاربردی خود که روی شبکه ملی اطلاعات ارائه می دهیم، برندسازی کنیم مردم در خدمات پایه کاربردی نیز به سراغ داخلی ها می روند. به عبارتی نمونه موفق دیگر داخلی در صنایع هم می تواند مثال بوتان و ایران رادیاتور باشد که با برندینگ مردم این دو را به خوبی می شناسند و در مقابل آنها نام خارجی کمتر به ذهن مردم می رسد. پس اگر برای مسیرباب بلد و یا نشان تبلیغات خوبی صورت بگیرد، مردم وقتی نام مسیرباب آمد بومی آن به ذهنشان می آید و نه خارجی اش.
عدالت با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات باید گسترش یابد و این توسعه دارای تبعات مثبتی است، گفت: زیرساخت اطلاعات حداقلی برای کشور کافی نیست و برای دسترسی به سرویس های خارجی و نرم افزارهای داخلی باید توسعه یابد، چرا که هرچقدر برای دریافت خدمات به مبدا نزدیک تر باشیم سرعت دسترسی ها افزایش می یابد. دوم اینکه ارزبری نخواهیم داشت چون وقتی میزبانی سرویس داخلی در خارج از کشور باشد باید برای میزبانی و استفاده از پهنای بین اللملی هزینه را ارزی پرداخت کرد پس اگر روی بستر داخلی یا همان شبکه ملی اطلاعات میزبانی شود هزینه ها ریالی شده و به شدت کاهش می یابد. سوم اینکه وقتی وب سایت یا اپلیکیشن محلی نباشد احتمال بروز اختلالات و قطعی بیشتر است و با میزبانی محلی این موارد کاهش چشمگیری می یابد.
وی با اشاره به اینکه توسعه شبکه ملی اطلاعات و بومی سازی سرویس ها سهمی در توسعه اقتصاد دیجیتال خواهد داشت، افزود: افزایش سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص ملی کشور، خود باعث ایجاد اشتغال و افزایش ایجاد رضایت شغلی برای فعالان این حوزه و جلوگیری از فرار مغزها خواهد شد.
به اعتقاد این کارشناس، برای اینکه نرم افزارهای داخلی بتوانند شناخته شده تر شوند باید دولت ها از قیمت گذاری دستوری پرهیز کنند و اجازه دهند مکانیزم عرضه و تقاضا شکل بگیرد و از سوی دیگر باید اجازه دهند سرویس های داخلی با خارجی رقابت شفاف و آزادی داشته باشند.
به گفته عدالت، بسیاری از خدمات پایه کاربردی داخلی شانه به شانه خارجی ها حرکت می کنند و تنها تفاوت این است که خارجی ها دارای ارتباطات بین اللملی هستند؛ از این رو باید برای حمایت از خدمات پایه کاربردی مانند شبکه های اجتماعی، ایمیل، جستجوگر ملی و … مشوق ایجاد کرد تا جذاب تر شوند و با سرمایه گذار ی و تبلیغ آنها را بیشتر به مردم شناساند.
این کارشناس در ادامه گفت: تمام کشورهای توسعه یافته از کره و ژاپن گرفته تا آمریکا و اروپا دارای شبکه داخلی اطلاعات هستند و حتی بسیار گسترده تر و توسعه یافته تر، هم اکنون که به اینترنت دسترسی داریم و از اپلیکیشن ها و وب سایت های داخلی و خارجی استفاده می کنیم ایمیل می زنیم و … در تمام دنیا تبادل اطلاعات روی شبکه داخلی اطلاعات همان کشور انجام می شود که بخشی اطلاعات داخلی و بخشی نیز اطلاعات خارجی است و همه دنیا می دانند که دسترسی به شبکه بین اللملی نافی داشتن شبکه اطلاعات داخلی نیست.
وی با اشاره به اینکه شبکه ملی اطلاعات همان زیرساختی است که هم اکنون با اینترنت از خدماتی که روی آن ارائه می شود، استفاده می کنیم، افزود: اگر مردم دید خوبی نسبت به این موضوع ندارند، تنها به این دلیل بحث های حزبی این حس در مردم به وجود آمده که این بستر برای محدودسازی اینترنت است، در صورتی که بدون این بستر امکان دسترسی به اینترنت بین اللمل هم وجود ندارد.
عدالت در ادامه گفت: به عبارتی شبکه داخلی اطلاعات شامل شبکه کابل هاف سوئیچ، مراکز سوئیچینگ، تجهیزات ارائه اینترنت دکل ها، دیتاسنترها و … می شود و به درگاه های بین اللملی می رسد و ما از طریق کامپیوتر، گوشی و … با داخل و جهان ارتباط برقرار می کنیم و می توانیم از سرویس های بانکی، وب سایت های داخلی و سرویس های خارجی مانند شبکه های اجتماعی خارجی استفاده کنیم.