به گزارش “ایران اقتصادی” بعد از قطع صادرات گاز روسیه به اروپا اولین موضوعی که مطرح شد، مسئله ی تاب آوری صنایع این قاره در برابر مشکل مورد بحث بود. از شواهد این طور برمی آید که با وجود تلاش اروپایی ها برای مدیریت بحران، اثرات این موضوع بر اقتصاد، صنعت و رفاه مردم این قاره قابل کتمان نیست. کاهش تولیدات صنعتی اروپایی ها در زمینه ی خودرو، شیشه، کاغذ، سرامیک، چدن، فولاد، کود، آمونیاک و… نشان دهنده ی وضعیت اسفناک صنایع در اروپاست. این قاره در مسیر از دست دادن مزیت های صنعتی اش است و در معرض صنعتی زدایی قرار دارد. این در حالی است که کشورهایی مانند آمریکا به دلیل دسترسی به منابع ارزان تر انرژی در حال جذب سرمایه ها هستند. در این ارتباط می توان به خروج سرمایه ها از آلمان به عنوان قطب اروپا در تولید مواد شیمیایی و رهسپار شدن این سرمایه ها به آمریکا اشاره کرد. از سوی دیگر، اروپا بعد از جنگ روسیه و اوکراین متحمل هزینه های اقتصادی بالایی شده است. به طوری که 1000 میلیارد دلار یارانه به مردم داده و برای پر کردن مخازنش سه برابر بیش از قبل هزینه داده است. یعنی اگر قبلاً برای پر کردن یک مخزن 30 میلیارد دلار می پرداخت، بعد از جنگ روسیه و اوکراین برای پر کردن همین مخازن 90 میلیون دلار می پردازد. این واقعیات نشان دهنده شرایط ناگوار اروپا به لحاظ اقتصادی است که فشارش را مردم باید متحمل شوند.
روز گذشته، انجمن جهانی فولاد، آمار و ارقام تولید فولاد در کشورهای جهان را در سال 2022 منتشر کرد. بر اساس آمار انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد کشورهای اروپایی نظیر آلمان، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و انگلیس به دلیل جنگ اوکراین و کمبود گاز طبیعی به ترتیب ۸.۴، ۱۱.۶، ۱۳.۱، ۱۹.۲، و ۱۵.۶ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. همچنین تولید فولاد اوکراین نیز در سال ۲۰۲۲ به ۶.۳ میلیون تن رسید و ۷۰.۷ درصد کاهش داشت.
نکته بسیار مهم، بیشترین رشد تولید فولاد در سال 2022 بین 10 تولیدکننده برتر فولاد جهان بوده است که رتبه نخست این ردهبندی برای ایران است؛ ایران با مدیریت ناترازی مقطعی انرژی خود، بیشترین رشد تولید را در سال 2022 نصیب خود کرد و جایگزین اروپا در بازار فولاد جهانی شد و بدین ترتیب زمستان سخت اروپا با مدیریت صحیح منابع انرژی و ناترازی مقطعی ایران، به نقطه قوت ایران در جایگزین شدن فولاد ایرانی در بازار جهانی تبدیل شد.
در همین رابطه نظرات حسن لطفی؛ عضو کمیسیون اجتماعی مجلس را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می خوانید.
لطفی با اشاره به این موضوع که اروپا فاقد زیرساخت های لازم برای تاب آوری در مقابل عدم عرضه انرژی است، تصریح کرد: هیچ کدام از کشورهای اروپایی از منابعی که ایران و روسیه به آن ها دسترسی دارند، برخوردار نیستند. از سوی دیگر، کشورهای اروپایی تا کنون نتوانسته اند جایگزینی برای این منابع پیدا کنند. شواهدی مبنی بر اینکه تا کنون اروپایی ها توانسته باشند به جایگزین مطمئنی در زمینه نفت یا گاز دسترسی پیدا کنند، وجود ندارد.
وی افزود: عدم عرضه گاز روسیه به اروپا، این قاره را با چالش اساسی برای رفع نیازهای مردم و صنعت مواجه کرد. با توجه به اقلیمی که اروپایی ها در آن به سر می برند که سرمای شدیدی دارد، آن ها به منابع انرژی بالایی نیاز دارند. آنچه در اروپا مطرح می شود مبنی بر اینکه مشکلی به لحاظ انرژی نداریم و توانسته ایم این بحران را حل کنیم، یک فرافکنی بیش نیست. در حال حاضر، اروپا با چالش های جدی به لحاظ تأمین انرژی مورد نیاز بخش خانگی و صنایع خود روبروست و تا الان نتوانسته است جایگزینی برای نفت و گاز بیابد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در ادامه گفت: جهان مانند یک زنجیره است و هیچ کشوری نمی تواند ادعا کند که در همه امور خودکفاست. همه به یکدیگر نیازمند هستند. این واقعیت می طلبد که کشورها در سایه یک صلح جهانی از امکانات یکدیگر بهره ببرند. اگر قرار باشد غربی ها به رویه های غلط خود مبنی بر دخالت در امور سایر کشورها بپردازند، شرایط موجود ادامه خواهد یافت. به نفع همه است که در امور یکدیگر دخالت نکنند و در سایه یک صلح جهانی به پیش بروند.
لطفی خاطرنشان کرد: برخی کشورها مانند ایران و روسیه دارای منابع هستند و کشورهای اروپایی دارای صنایع هستند. این ها باید در همکاری با یکدیگر پیش بروند. هر دو طرف به یکدیگر نیاز دارند. عدم دسترسی اروپا به منابع انرژی در حال حاضر باعث شده است که صنایع این کشورها دچار مشکل شود. در حال حاضر صنایع اروپایی با مشکلات فراوان روبرو هستند و یارانه اعطایی دولت ها نیز کارآیی لازم را نداشته است و با تعطیلی و کاهش شدید تولید روبرو هستند. صنایع مختلف از جمله سرامیک سازی، تولید شیشه، کاغذسازی، تولید کود و آمونیک و… در اروپا ضربه دیده است. وقتی صنایع اروپا به منابع دسترسی نداشته باشند، نمی توانند به فعالیت خود ادامه دهند و اروپا مزیت های صنعتی اش را در دنیا از دست می دهد. به طور مثال، حتی اگر اروپایی ها مجهزترین پالایشگاه ها را داشته باشند و نفت نباشد، کاری نمی توانند بکنند. بنابراین، اروپا و غرب باید به سمت ایجاد یک صلح جهانی حرکت کند. به گونه ای که اروپایی ها به منابع دیگر کشورها و کشورهای دارای منابع نیز به صنایع این قاره دسترسی داشته باشند.
وی تأکید کرد: ما باید تهدیدها را تبدیل به فرصت کنیم. الان جنگ روسیه و اوکراین که صنایع اروپا را دچار مشکل کرده است، فرصتی برای کشورهای دارای منابع مانند کشور ما برای صادرات به وجود آورده است. لازم است از این شرایط به نحو احسنت استفاده کنیم. باید افزایش تولیدات در کشورمان به نحوی در دستور کار قرار بگیرد که بیشترین منافع را برایمان به ارمغان بیاورد. بینش اسلامی ما ایجاب می کند که مخالف جنگ باشیم. ما با هر جنگی در هر کجای دنیا مخالفت هستیم و می خواهیم صلح در جهان برقرار شود. اما واقعیاتی در جهان وجود دارد. یکی از آن ها این است که استعمارگرانی مانند آمریکا به دنبال بهره برداری حداکثری از هر شرایطی به نفع خودشان هستند. در وضعیت فعلی که صنایع اروپا با مشکل مواجه شده است، واشنگتن به دنبال جذب سرمایه هاست.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: ما به عنوان یک کشور دارنده منابع عظیم انرژی در حال ارائه یارانه هنگفتی هستیم. انرژی با قیمت های بسیار پایین در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد و به همین دلیل مدیریت مصرف در کشورمان جایگاهی ندارد. مشکل کشور ما این است که انرژی با قیمت واقعی عرضه نمی شود و به همین دلیل با مشکل مواجه شده ایم. با اعمال سیاست هایی همچون واقعی سازی قیمت ها و تعرفه گذاری پلکانی خانگی و صنعتی می توانیم به حل مشکلات بپردازیم و موضوع لاینحلی به لحاظ انرژی در کشورمان وجود ندارد. مسائلی که ما در زمینه انرژی با آن ها روبرو هستیم با آنچه در اروپا به عنوان یک بحران جریان دارد، متفاوت است.